,,Podkarpackie Rozmowy. Kondycja sektora pozarządowego na Podkarpaciu”

Podkarpackie Rozmowy. Kondycja sektora pozarządowego na Podkarpaciu

Miejscowość i data: Rzeszów, 08.03.2023 r.

Uczestnicy:

• Ewa Draus – Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego
• Jerzy Jęczmienionka – Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Rzeszowie
• dr Agnieszka Pieniążek – Rada Działalności Pożytku Publicznego Województwa Podkarpackiego / Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”
• dr Krzysztof Jamroży – Uniwersytet Rzeszowski

Jako pierwsza głos zabrała Pani Ewa Draus – Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, wspomniała istotny moment lat 90 XX wieku kiedy rozpoczęły się programy Banku Światowego a jego beneficjentami miały być właśnie organizacje pozarządowe które na dobrą sprawę dopiero rozpoczynały swoją działalność. Wiele dofinansowań które wówczas spływały do urzędów były kierowane właśnie do organizacji pozarządowych aby wspomagać ich rozwój. ,,Im silniejsze są organizacje pozarządowe tym więcej dzieje się w województwie.’’ Można powiedzieć, że dzięki nim obserwujemy szybszy rozwój gospodarczy, społeczny właśnie takie organizacje wypełniają pewne zadania które urząd nie zawsze jest w stanie wykonać dostatecznie szybko, natomiast nowe problemy mogą pojawiać się bardzo szybko. W kolejnej serii pytań Pani Marszałek zwróciła uwagę na to, że na przestrzeni lat sukcesywnie buduje się model działania organizacji trzeciego sektora z administracją publiczną. Bardzo często urzędnicy wolą działać z większymi organizacjami pozarządowymi, ponieważ z takimi podmiotami można łatwiej współpracować i mogą one wykonać większe i bardziej złożone zadania. ,,Aby zbudować organizację potrzeba czasu, należy zyskać doświadczenie, zrealizować kilka projektów, aby na danym terenie znaleźć swoje miejsce i przestrzeń do działania.’’ Środki finansowe przeznaczane na działalność organizacji muszą być dopasowane do potencjału danych organizacji, województwo podkarpackie jako jedyne posiada fundusz który może być wykorzystany przez organizacje na wkład własny do projektów krajowych.

Jako kolejny głos zabrał Pan Jerzy Jęczmienionka – Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Rzeszowie, podkreślił on kwestie tego, że praca w organizacjach pozarządowych powinna być atrakcyjna i powinna zachęcać więcej osób do działania i tworzenia nowych inicjatyw. ,,Nie możemy wymagać i oczekiwać, że w obecnych czasach wszystkie możliwe rzeczy będą się działy na zasadzie wolontariatu.’’ Takie organizacje mogą tworzyć a nawet już tworzą faktyczne miejsca pracy dla wielu osób. Ważne jest to aby obszar organizacji pozarządowych traktować jako miejsce potencjalnej, atrakcyjnej pracy gdzie możemy realizować swoje pomysły, być aktywni i faktycznie zrobić coś dobrego dla innych. Kolejno Pan dyrektor zachęcał zasiadającą na sali młodzież aby zaangażować się w działalność społeczną, w wolontariat, nie tylko na studiach ale nawet podczas szkoły średniej, jest to idealna okazja do zdobycia doświadczenia zawodowego, rozbudowania umiejętności miękkich.  W obecnych czasach pracodawca może faworyzować osoby które udzielały się w organizacjach społecznych i chętniej je zatrudniać.

Pani dr Agnieszka Pieniążek – Rada Działalności Pożytku Publicznego Województwa Podkarpackiego / Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia” przedstawiła szacunkową ilość aktywnych organizacji pozarządowych w skali Polski którą można określić na około 100 tysięcy, są to organizacje które wypełniają obowiązek sprawozdawczy i dostarczają informacje o swojej działalności społecznej, w Województwie podkarpackim ilość takich organizacji ma wahać się w okolicach 6 tysięcy. Ważną kwestią jest również możliwość stałej pracy jaką oferują stowarzyszenia czy fundacje, w skali kraju organizacje pozarządowe zatrudniają około 180 tysięcy osób, natomiast na terenie Województwa podkarpackiego przyjmuje się że jest to około 10 tysięcy osób. Ciągle toczy się dyskusja, istnieją zwolennicy teorii, że organizacje społeczne powinny działać społecznie i w ten sposób idea społeczeństwa obywatelskiego najlepiej się wyraża, natomiast druga grupa osób twierdzi, że ten sektor powinien się profesjonalizować, posiadać płatny personel i dostarczać odpowiednich usług dla społeczeństwa. W dalszej części rozmowy Pani Doktor podkreśliła kwestie wkładu własnego w realizacji projektów który bardzo często jest barierą niemalże nie do pokonania w szczególności przez mniejsze organizacje lub te z krótszym stażem.

Pan dr Krzysztof Jamroży – Uniwersytet Rzeszowski podkreślił istotną rolę jaką było powstanie w listopadzie 2017 roku bardzo ważnej instytucji dla organizacji pozarządowych jaką jest Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, dzięki temu programowi wiele małych organizacji pozarządowych mogło uzyskać finansowanie dla swoich projektów, był to z pewnych względów moment przełomowy. Dalej pan Doktor przywołał historię prawodawstwa państwa polskiego w kwestii regulowania działalności fundacji i stowarzyszeń. W kolejnej serii pytań Pan Doktor zwrócił uwagę na to, że w czasie pandemii Covid-19 wiele organizacji zawiesiło o ile nie zlikwidowało całkowicie swojej działalności albo nadal nie rozwinęło skrzydeł i ograniczyło swoją działalność. ,,Potrzebne są organizacje pozarządowe różnych prędkości, czyli te które działają bardzo prężnie i realizujące duże projekty, a także te mniejsze które będą działały lokalnie ale również wspomagały i poniekąd uzupełniały te większe.’’ ,,Trzeba inwestować w młodych ludzi, musimy inwestować w wolontariat ale nie możemy zapominać, że osoby w podeszłym wieku również mogą być wolontariuszami.’’ Istotną kwestią wartą poruszenia jest również fakt iż wiele obecnych organizacji pozarządowych szkoli członków innych stowarzyszeń czy fundacji, przekazując im zdobytą wiedzę i doświadczenie które w przyszłości mogą wykorzystać osobiście.