Z dniem 1 stycznia 2025 r. Polska ponownie objęła przewodnictwo w Radzie UE,
a członkostwo naszego państwa we wspólnocie trwa już przeszło 20 lat. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku otworzyło przed Podkarpaciem nowe możliwości finansowe, infrastrukturalne i społeczne. W związku z powyższym warto zastanowić się jak w tym czasie zmieniło się nasze województwo, a zmieniło się naprawdę wiele, chociaż młodzi ludzie nie zawsze mogą dostrzegać ten fakt.
Jednym z najbardziej namacalnych efektów członkostwa Polski w UE jest modernizacja infrastruktury drogowej. Dzięki funduszom unijnym Podkarpacie zyskało nowoczesne drogi, takie jak np. autostrada A4, droga ekspresowa S19 czy szereg zmodernizowanych dróg wojewódzkich. W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że zanim powstała autostrada A4 oraz droga S19 województwo podkarpackie pod względem infrastrukturalnym było bardzo zacofane. A warto tutaj dodać, że wskazane inwestycje mają znaczenie strategiczne jeśli chcemy myśleć o dalszym rozwoju.
Podkarpacie to region, który przez lata opierał się na tradycyjnym rolnictwie. W ciągu ostatnich 20 lat przeszedł transformację w stronę zrównoważonej produkcji. Fundusze unijne wsparły modernizację gospodarstw, rozwój agroturystyki i promocję lokalnych produktów. Podkarpackie smaki, takie jak podkarpacki miód czy proziaki, zdobyły uznanie w całej Europie dzięki certyfikatom jakości. O Podkarpackich proziakach pisałem zresztą w innym artykule dlatego zachęcam do jego przeczytania.
Unijne inwestycje zmieniły nie tylko krajobraz, ale także życie mieszkańców. Dzięki funduszom na edukację, szkolenia i projekty społeczne Podkarpacie zwiększyło kompetencje swoich mieszkańców. Otwarcie na współpracę z regionami partnerskimi w Europie przyniosło wymianę kulturalną, większą świadomość europejską i wzrost jakości życia. Miasta takie jak Rzeszów stały się prężnie rozwijającymi się ośrodkami kulturalnymi, przyciągającymi zarówno młodych ludzi, jak i inwestorów. Stolica Podkarpacia jest sztandarowym przykładem tego jak można wykorzystać unijne fundusze. Rzeszów przez niektórych złośliwie nazywany brzydkim kaczątkiem przekształcił się w atrakcyjne i nowoczesne miasto tej części Polski i Europy.
Mimo licznych sukcesów, region wciąż zmaga się z problemami, takimi jak migracja młodych ludzi za granicę czy ograniczona dostępność miejsc pracy poza dużymi miastami. Równocześnie konieczne jest dalsze wsparcie małych miejscowości, które nie zawsze korzystają w równym stopniu z unijnego wsparcia. Widać, że Podkarpacka prowincja rozwija się znacznie wolniej niż np. Rzeszów ale to i tak nie zmienia faktu, że w ciągu tych 20 lat zmieniło się całkiem sporo.
Transformacja Podkarpacia w ciągu dwóch dekad członkostwa Polski w UE to przykład, jak unijna polityka spójności może zmieniać życie lokalnych społeczności. Region, który kiedyś był peryferyjny, dziś stoi u progu nowej ery, gotowy na kolejne wyzwania.
oprac. Dominik Boratyn
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach #PROO. Minister do spraw Społeczeństwa Obywatelskiego
