Czytanie rozwija wyobraźnie, poszerza nasze słownictwo i wiedzę, poprawia pamięć i koncentrację, wzmacnia umiejętności pisania, wzmacnia empatię, pomaga poszerzyć umysł, rozwija kreatywność, wpływa pozytywnie na emocje. Podczas czytania ćwiczymy mózg, który staje się coraz silniejszy i jest lepiej przygotowany do nauki oraz pracy. Korzyści i zalet wynikających z czytania jest bardzo wiele. Czytanie książek to hobby, ale też inwestycja w samorozwój, sposób na zdobywanie wiedzy i poszerzanie horyzontów. Czytamy nie tylko dla przyjemności, ale dla nauki i z troski o nas samych. 

Współcześnie istnieje wiele rodzajów literatury, od klasycznej po fantastyczną. Od kilku lat w Polsce sporą popularnością cieszy się regionalizm, a zwłaszcza historia regionalna. Każda miejscowość, miasto, region posiada swoją własną historię, kulturę oraz tradycje. Ciekawe informacje dotyczące lokalnych bohaterów, najstarszych i cennych budynków, dawnych zwyczajów można znaleźć w opracowaniach naukowych, przewodnikach turystycznych czy na stronach internetowych. Badaniami regionalnymi zajmują się nie tylko historycy, ale również pasjonaci interesujący się historią przede wszystkim lokalną. Różne wydawnictwa wydają dzieje miejscowości w postaci monografii. Publikacje wydawane są także ze środków własnych autorów. 

Historia małej ojczyzny pozostawia w tle historię polityczną, która niejednokrotnie bywa trudna i bardzo skomplikowana. Dzieje lokalne dla wielu ludzi wydają się być bardziej interesujące. Upamiętnienie ważnych wydarzeń z historii miasta, wsi, regionu i przypomnienie lokalnych bohaterów wzmacniają poczucie wyjątkowymi oraz świadomości. W wielu regionach Polski historia i kultura jest pielęgnowana. Działają stowarzyszenia, organizacje, ośrodki kultury podejmujące różnego rodzaju inicjatywy mające na celu kultywowanie lokalnych tradycji i popularyzację historii wśród społeczeństwa, w tym też młodego pokolenia. 

Jednym z regionów, który posiada niezwykle bogate dziedzictwo historyczne oraz kulturowe jest Podkarpacie. Do sposobów zdobycia wiedzy o województwie podkarpackim 

i naszym regionie należy zaliczyć czytanie książek. Przeglądając bazy i katalogi internetowe bibliotek zlokalizowanych na terenie Podkarpacia można stwierdzić, że bibliografia obejmuje rożne aspekty związane z historią, kulturą i sztuką. Zakres tematyczny książek jest wszechstronny, uwzględnia materiały z wszystkich dziedzin wiedzy. Poszczególne wydawnictwa na przestrzeni lat publikowały monografie, opracowania, publikacje naukowe dotyczące województwa podkarpackiego. Nie należy zapominać o czasopismach, artykułach z gazet i czasopism dotyczących poszczególnych osób, miejscowości oraz innych spraw związanych z poszczególnym regionem. Jako przykład można podać czasopismo „Podkarpacka Historia”, wydawane od 2015 roku. Na łamach pisma autorzy i badacze publikują artykuły poświęcone przeszłości Polski południowo-wschodniej o złożonej problematyce. 

W ostatnich latach powstało wiele publikacji naukowych poświęconych różnych kwestiom związanych z regionem jakim jest Podkarpacie. Praktycznie każde miasto posiada monografię przedstawiającą jego dzieje na przestrzeni wieków. Przykładowymi tytułami książek i prac są: „Dzieje Rzeszowa”, wydane w pięciu tomach w latach 1994-2017 , „Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu”, które dotychczas ukazały się w 8 tomach w latach 1972-2018, „Tarnobrzeg. Dzieje miasta 1593-1939” (2005), „Mielec. Dzieje miasta i regionu” (tomy 1-3, 1984-1994), „Łańcut. Studia i szkice z dziejów miasta” (1997), „Dębica. Zarys dziejów miasta i regionu” (1995), „Ropczyce. Zarys dziejów” (1991), „Szkice z dziejów Sędziszowa Małopolskiego i okolicy” (1983), „Jasło. Szkice do porteru miasta i regonu” (2019), „Dzieje Lubaczowa. Lubaczów od czasów najdawniejszych do lipca 1944 roku” (tom 1, 2016), „Pięć wieków Kolbuszowej 1500/1508-2008. Studia, szkice i materiały z dziejów miasta i powiatu” (2009) oraz wiele innych. 

Historycy, badacze i pasjonaci historii swoją uwagę skupiali na przedstawieniu zagadnień związanych z kulturą, sztuką, obrzędowością, muzyką czy sportem. Nie brakuje również biografii postaci ważnych dla regionu oraz jego historii. 

Poza opracowaniami naukowymi warto zwrócić uwagę na przewodniki oraz albumy poświęcone poszczególnym gminom, miastom i powiatom województwa podkarpackiego. Ukazują one bogactwo kulturowe naszego regionu, na terenie którego mieszkały kiedyś różne narodowości, wyznające odmienne wyznania. Poza fachową i naukową literaturą warto sięgnąć do pozycji popularnonaukowych, służących upowszechnieniu wiedzy w formie przystępnej 

i zrozumiałej dla osób niezwiązanych z daną dyscypliną. W dzisiejszym świecie jednym z podstawowym źródeł informacji jest Internet. Wiele stron internetowych poświęconych jest Podkarpaciu. Portale upamiętniają w ten sposób nie tylko historię i kulturę województwa, ale również pokazują wiele ciekawych miejsc i zabytków wartych uwagi. Przykładem takiej strony jest: https://www.podkarpackie.eu/. 

Podkarpacie należy do regionów o bardzo bogatej historii i kulturze. Pełno jest miejsc o walorach krajobrazowych i turystycznych. W przeszłości był to region zróżnicowany pod względem narodowościowym oraz etnicznym. W krainie mieszkali Polacy, Niemcy, Łemkowie, Bojkowie, Żydzi oraz Romowie. Dlatego warto czytać książki o poszczególnych miastach czy miejscowościach województwa podkarpackiego. 

oprac. Tomasz Sumara

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach #PROO. Minister do spraw Społeczeństwa Obywatelskiego